Jak korzystać z usług agencji zatrudnienia?

1. Sprawdzić, czy podmiot prowadzący agencję zatrudnienia posiada odpowiednie certyfikaty potwierdzające wpis do rejestru (KRAZ).
2. Pamiętać, że polski pośrednik nie ma prawa pobierać opłat za znalezienie pracy.
3. Sprawdzić w rejestrze (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub Krajowym Rejestrze Sądowym) czy dany pośrednik ma zgłoszoną działalność gospodarczą i jak długo działa na rynku.
4. Zawsze sprawdzać, czy dany pośrednik posiada umowę zawartą z pracodawcą zagranicznym i czy wysyłał już osoby do pracy za granicę. Warto poprosić o numery telefonów pracodawców zagranicznych oraz osób, które skorzystały z jego usług i mogą to potwierdzić.
5. Przed wyjazdem za granicę, żądać spisania umowy, w której będą podane warunki pracy, płacy, należne świadczenia itp.
6. Cudzoziemiec kierowany do pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego przed podpisaniem ww. umowy winien uzyskać od agencji zatrudnienia jej pisemne tłumaczenie na język dla niego zrozumiały.
7. Przed zapłatą pośrednikowi za przejazd sprawdzić, ile wynoszą ceny u innych przewoźników.
8. Pamiętać, że dowód wpłaty na konto pośrednika - oszusta - nie daje dużych szans na odzyskanie wpłaconej kwoty. Do zakładania kont bankowych mogą być wykorzystywane podstawione osoby.
9. Nigdy nie płacić przed wyjazdem za granicę za oferowane przez pośrednika mieszkanie. Zwykle kontakt kończy się po pobraniu opłat za lokal.
10. Agencja zatrudnienia nie może żądać zwrotu kosztów poniesionych za skierowanie osoby do agencji pośrednictwa pracy w innym państwie.

Cudzoziemcy korzystający z usług polskich agencji zatrudnienia

Cudzoziemiec, w ramach usługi pośrednictwa pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, winien być kierowany przez agencję zatrudnienia wyłącznie bezpośrednio do podmiotów prowadzących działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Agencja powierzająca cudzoziemcowi wykonanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, winna zawrzeć z nim pisemną umowę określającą w szczególności:

• podmiot powierzający wykonanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i jego siedzibę;
• okres zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej;
• rodzaj umowy oraz warunki zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i wynagrodzenia, a także przysługujące cudzoziemcowi kierowanemu do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej świadczenia socjalne;
• warunki ubezpieczeń społecznych, jakimi cudzoziemiec będzie objęty;
• obowiązki i uprawnienia agencji zatrudnienia oraz cudzoziemca kierowanego do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między agencją zatrudnienia a cudzoziemcem kierowanym do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Agencja zatrudnienia ma obowiązek przedstawienia cudzoziemcowi kierowanemu do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przed podpisaniem ww. umowy jej pisemnego tłumaczenia na język dla niego zrozumiały.

Agencja zatrudnienia ma obowiązek poinformować na piśmie:

• cudzoziemca kierowanego do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w języku dla niego zrozumiałym, o zasadach dotyczących wjazdu, pobytu i pracy cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• podmiot, do którego agencja zatrudnienia kieruje cudzoziemców do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, o zasadach dotyczących wjazdu, pobytu i pracy cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o związanych z tym obowiązkach, które szczegółowo określają art. 88h i art. 88i ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

ABC osoby poszukującej pracy za granicą za pośrednictwem agencji zatrudnienia

Agencja zatrudnienia kierująca do pracy za granicą ma obowiązek zawarcia pisemnej umowy:

• z osobą kierowaną do pracy (art. 85 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).

Umowa ta powinna określać w szczególności:

• pracodawcę zagranicznego i jego siedzibę,
• okres zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
• rodzaj umowy oraz warunki zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i wynagradzania, a także przysługujące osobie kierowanej do pracy świadczenia socjalne,
• warunki ubezpieczenia społecznego oraz od następstw nieszczęśliwych wypadków i chorób tropikalnych,
• obowiązki i uprawnienia osoby kierowanej do pracy oraz agencji zatrudnienia,
• zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między agencją zatrudnienia a osobą kierowaną, w tym stronę pokrywającą koszty dojazdu i powrotu osoby skierowanej do pracy w przypadku niewywiązania się pracodawcy zagranicznego z warunków umowy oraz tryb dochodzenia związanych z tym roszczeń,
• kwoty należne agencji zatrudnienia z tytułu faktycznie poniesionych kosztów związanych ze skierowaniem do pracy za granicą, poniesione na: dojazd i powrót osoby skierowanej, wydawanie wizy, badania lekarskie i tłumaczenie dokumentów,
• tryb i warunki dopuszczania cudzoziemców do rynku pracy w państwie wykonywania pracy.

Jeżeli umowa nie zawiera wszystkich tych punktów - jest niezgodna z prawem. Może się jednak zdarzyć, że umowa będzie spełniała wszystkie formalne wymogi, ale będzie niekorzystna dla pracownika. Chodzi np. o zapisy, z których wynika, że trzeba wykupić przejazd właśnie u tego pośrednika, a bilet kosztuje zdecydowanie więcej niż u innych przewoźników. W takiej sytuacji to zainteresowany powinien podjąć decyzję, czy przystaje na te warunki, czy też nie.

• z pracodawcą zagranicznym, do którego zamierza kierować osoby do pracy za granicą (art. 85 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).

Umowa ta powinna określać w szczególności:

• liczbę miejsc pracy,
• okres zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
• rodzaj oraz warunki pracy, zasady wynagradzania, a także przysługujące osobie podejmującej pracę świadczenia socjalne,
• zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między pracownikiem a pracodawcą, w tym stronę pokrywającą koszty dojazdu i powrotu osoby skierowanej do pracy w razie niewywiązania się pracodawcy zagranicznego z warunków umowy oraz tryb dochodzenia związanych z tym roszczeń.

Za co agencje świadczące usługę pośrednictwa pracy mogą pobierać opłaty?

Zgodnie z art. 85 ust. 2 pkt. 7 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, dozwolone jest pobieranie od osób opłat z tytułu faktycznie poniesionych kosztów związanych ze skierowaniem do pracy za granicą, tj. kosztów poniesionych na: dojazd i powrót osoby skierowanej, wydawanie wizy, badania lekarskie i tłumaczenie dokumentów - pod warunkiem wyszczególnienia tych opłat w umowie zawartej z osobą kierowaną do pracy za granicą. Dozwolone jest również pobieranie opłat z tytułu prowadzonej działalności w zakresie pośrednictwa pracy od pracodawców.

Za co agencje świadczące usługę pośrednictwa pracy nie mogą pobierać opłat?

Od osób kierowanych do pracy za granicę zabronione jest pobieranie przez agencje zatrudnienia przedpłat, kaucji oraz opłat z tytułu wyszukiwania i wskazania pracodawcy zagranicznego, w szczególności: opłat eksploatacyjnych, wynagrodzenia pracowników, opłat z tytułu wynajmu lokalu, wyjazdów pracowników agencji, rekrutacji, usług pocztowo-telekomunikacyjnych, druków, reklamy i ogłoszeń prasowych.

Co robić, gdy okaże się, że warunki pracy (płacy) nie odpowiadają temu, co nam obiecywano?

Jeżeli warunki pracy lub płacy nie są zgodne z zawartymi w umowie cywilnej - osoba taka ma prawo wystąpić z roszczeniami do agencji zatrudnienia lub może dochodzić swoich roszczeń przed sądem powszechnym - występując z powództwa cywilnego.
W przypadku potrzeby uzyskania pomocy przez obywatela polskiego za granicą osoba szukająca informacji lub pomocy powinna zgłosić się do Konsulatu RP. Ewentualnych roszczeń wobec zagranicznego pracodawcy można dochodzić wnosząc sprawę do właściwego Sądu Pracy w danym kraju - jako jedynej instytucji rozstrzygającej spory pomiędzy pracobiorcą i pracodawcą. O pomoc również można się zwrócić do właściwego urzędu pracy lub związków zawodowych.

Ponadto agencja zatrudnienia obowiązana jest do:

• prowadzenia wykazu podmiotów, do których są kierowane osoby do pracy za granicą, zawierającego w szczególności oznaczenie i siedzibę podmiotu oraz nazwę państwa pochodzenia podmiotu,
• prowadzenia wykazu osób kierowanych do pracy za granicą, zawierającego imię i nazwisko, adres zamieszkania osoby oraz w szczególności oznaczenie i siedzibę podmiotu, do którego skierowano osobę do pracy za granicą oraz nazwę państwa pochodzenia podmiotu, okresy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
• poinformowania na piśmie osoby kierowanej do pracy za granicą o przysługujących jej uprawnieniach, o których mowa w art. 86 ww. ustawy (udokumentowane okresy zatrudnienia, przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego, są zaliczane do okresów pracy w Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie uprawnień pracowniczych).
• przestrzegania międzynarodowych umów, porozumień i programów dotyczących zatrudnienia wiążących Rzeczpospolitą Polską oraz obowiązujących w państwie zatrudnienia przepisów o zatrudnieniu oraz przepisów regulujących działalność agencji zatrudnienia,
• prowadzenia wykazu podmiotów, do których są kierowani cudzoziemcy do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, zawierającego w szczególności oznaczenie podmiotu i określenie jego siedziby,
• prowadzenia wykazu cudzoziemców kierowanych do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, zawierającego imię i nazwisko, obywatelstwo i datę urodzenia cudzoziemca oraz oznaczenie podmiotu, do którego skierowano cudzoziemca do pracy, określenie jego siedziby, okresy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.