Podstawy funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce określa ustawa dnia 20 lipca 2018r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 30 sierpnia 2018r. poz. 1668, z późn. zm).

Ustawa zachowała dotychczasowy dychotomiczny podział na uczelnie publiczne i niepubliczne; akademickie  (w których przynajmniej jedna jednostka organizacyjna posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora) i nieakademickie (nie posiadające takich uprawnień) oraz studia trzystopniowe (licencjackie/inżynierskie, magisterskie, doktoranckie).
Modyfikacji uległy zasady tworzenia, łączenia i likwidacji uczeni publicznych 
i niepublicznych. Zmieniono rejestr uczelni niepublicznych na ewidencję uczelni niepublicznych oraz zmodyfikowano zakres danych podlegających wpisowi. Zmieniono kryteria zaliczenia uczelni do grupy akademickiej lub zawodowej i powiązano status uczelni 
z oceną jakości działalności naukowej. Zmodyfikowano zasady posługiwania się nazwami uczelni i powiązano je z oceną jakości działalności naukowej,  wprowadzono możliwość zmiany statusu uczelni akademickiej na zawodową na wniosek samej uczelni.
Nowelizacja z 2023r. wprowadziła m. in. zasady uzyskiwania stopni naukowych w przypadku zmiany w klasyfikacji dziedzin i dyscyplin (zmiana nazwy, wyodrębnienie nowej dyscypliny, włączenia dyscypliny do innej dyscypliny).  
W roku akademickim 2022/2023 na terenie województwa funkcjonuje 12 szkół wyższych.

Największym ośrodkiem akademickim są Kielce, na terenie których działają 2 uczelnie publiczne: Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach i Politechnika Świętokrzyska oraz 7 uczelni niepublicznych: Akademia Nauk Stosowanych, Staropolska Akademia Nauk Stosowanych, Wszechnica Świętokrzyska, Wyższa Szkoła Technik Komputerowych i Telekomunikacji, Świętokrzyska Szkoła Wyższa, Wyższa Szkoła Administracji Publicznej  oraz filia Społecznej Akademii Nauk w Łodzi.
Pozostałe uczelnie działające w województwie świętokrzyskim to placówki niepubliczne: Akademia Nauk Stosowanych w Ostrowcu Świętokrzyskim, Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych w Pińczowie oraz Wyższa Szkoła Humanistyczno - Przyrodnicza w Sandomierzu.
Nabór na studia prowadzą także 2 uczelnie katolickie: Wyższe Seminarium Duchowne w Kielcach i Instytut Teologiczny w Sandomierzu.
Wykaz opracowano w oparciu o informacje udostępnione na stronach internetowych uczelni. Data opracowania – czerwiec 2023r.