Informacje dla poszukujących pracy - Wojewódzki Urząd Pracy w Kielcach

Jak korzystać z usług agencji zatrudnienia?

Sprawdzić, czy podmiot prowadzący agencję zatrudnienia posiada wpis do rejestru agencji zatrudnienia.
Pamiętać, że polski pośrednik nie ma prawa pobierać opłat za znalezienie pracy.
Sprawdzić w rejestrze (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub Krajowym Rejestrze Sądowym) czy dany pośrednik ma zgłoszoną działalność gospodarczą i jak długo działa na rynku.
Agencje zatrudnienia są obowiązane posiadać lokal na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w którym są świadczone usługi, przeznaczony na biuro agencji zatrudnienia, w którym zapewniona jest możliwość bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami agencji.
Zawsze sprawdzać, czy dany pośrednik posiada umowę zawartą z pracodawcą zagranicznym i czy wysyłał już osoby do pracy za granicę. Warto poprosić o numery telefonów pracodawców zagranicznych oraz osób, które skorzystały z jego usług i mogą to potwierdzić.
Przed wyjazdem za granicę, żądać spisania umowy, w której będą podane warunki pracy, płacy, należne świadczenia itp.
Przed zapłatą pośrednikowi za przejazd sprawdzić, ile wynoszą ceny u innych przewoźników.
Pamiętać, że dowód wpłaty na konto pośrednika - oszusta - nie daje dużych szans na odzyskanie wpłaconej kwoty. Do zakładania kont bankowych mogą być wykorzystywane podstawione osoby.
Nigdy nie płacić przed wyjazdem za granicę za oferowane przez pośrednika mieszkanie. Zwykle kontakt kończy się po pobraniu opłat za lokal.
Agencja zatrudnienia nie może żądać zwrotu kosztów poniesionych za skierowanie osoby do agencji pośrednictwa pracy w innym państwie.

Cudzoziemcy korzystający z usług polskich agencji zatrudnienia

Cudzoziemiec, w ramach świadczonej usługi kierowania cudzoziemców do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, winien być kierowany przez agencję zatrudnienia wyłącznie bezpośrednio do podmiotów prowadzących działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Agencja powierzająca cudzoziemcowi wykonanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, winna zawrzeć z nim pisemną umowę określającą w szczególności:

podmiot powierzający wykonanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i jego siedzibę;
okres zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej;
rodzaj umowy oraz warunki zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i wynagrodzenia, a także przysługujące cudzoziemcowi kierowanemu do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej świadczenia socjalne;
warunki ubezpieczeń społecznych, jakimi cudzoziemiec będzie objęty;
obowiązki i uprawnienia agencji zatrudnienia oraz cudzoziemca kierowanego do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między agencją zatrudnienia a cudzoziemcem kierowanym do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Agencja winna przedstawić cudzoziemcowi kierowanemu do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przed podpisaniem ww. umowy jej pisemnego tłumaczenia na język dla niego zrozumiały.

Agencja zatrudnienia informuje na piśmie:

cudzoziemca kierowanego do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w języku dla niego zrozumiałym, o zasadach dotyczących wjazdu, pobytu i pracy cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
podmiot, do którego agencja zatrudnienia kieruje cudzoziemców do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, o zasadach dotyczących wjazdu, pobytu i pracy cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o obowiązkach, o których mowa w art. 17-19 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzenia pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Agencja zatrudnienia prowadzi w formie pisemnej, w postaci papierowej albo elektronicznej wykaz:

podmiotów, do których są kierowani cudzoziemcy do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zawierający w szczególności oznaczenie podmiotu i określenie adresu jego siedziby,
cudzoziemców kierowanych do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zawierający imię (imiona) i nazwisko, obywatelstwo i datę urodzenia cudzoziemca oraz oznaczenie podmiotu, do którego skierowano cudzoziemca do pracy i określenie jego siedziby oraz okresy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Podejmowanie pracy za granicą u pracodawców zagranicznych

Kierowanie osób do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych za pośrednictwem agencji zatrudnienia odbywa się wyłącznie bezpośrednio do pracodawcy zagranicznego na podstawie pisemnej umowy zawieranej przez te agencje z osobami kierowanymi przed ich skierowaniem do pracy.

Umowa z osobą kierowaną do pracy (art. 338 ust. 3 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia) powinna określać w szczególności:

oznaczenie pracodawcy zagranicznego i jego siedzibę,
miejsce pracy, a w przypadku braku stałego lub głównego miejsca pracy określenie regionu lub kraju, na obszarze którego pracownik będzie wykonywał pracę,
okres pracy,
rodzaj umowy,
warunki pracy, w tym właściwe dla danego stanowiska pracy długość typowego dnia lub tygodnia pracy oraz maksymalny dobowy wymiar pracy,
warunki wynagradzania,
walutę, w której wynagrodzenie ma być wypłacane,
świadczenia pieniężne lub w naturze, związane z pracą za granicą, w przypadku gdy ma to zastosowanie,
przysługujące osobie kierowanej do pracy świadczenia socjalne,
warunki ubezpieczenia społecznego,
warunki ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i chorób tropikalnych, jeśli dotyczy,
warunki repatriacji pracownika, w przypadku gdy ma to zastosowanie,
dane do kontaktu z przedstawicielami agencji zatrudnienia w okresie pracy za granicą, zawierające numer telefonu lub adres do doręczeń elektronicznych, a także dni i przedziały godzinowe, kiedy możliwy jest taki kontakt,
obowiązki i uprawnienia stron,
zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między agencją zatrudnienia a osobą kierowaną, w tym stronę pokrywającą koszty dojazdu i powrotu osoby skierowanej do pracy w przypadku niewywiązania się pracodawcy zagranicznego z warunków umowy oraz tryb dochodzenia związanych z tym roszczeń,
kwoty należne agencji zatrudnienia z tytułu faktycznie poniesionych kosztów związanych ze skierowaniem do pracy za granicą, poniesione na:

- dojazd i powrót osoby skierowanej,

- wydanie wizy,

- badania lekarskie,

- tłumaczenia dokumentów,

informację o trybie i warunkach dopuszczania cudzoziemców do rynku pracy w państwie wykonywania pracy.

Przed podpisaniem ww. umowy agencja zatrudnienia winna przedstawić osobie kierowanej do pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego jej pisemne tłumaczenie na język dla niej zrozumiały.

Jeżeli umowa nie zawiera wszystkich tych punktów - jest niezgodna z prawem. Może się jednak zdarzyć, że umowa będzie spełniała wszystkie formalne wymogi, ale będzie niekorzystna dla pracownika. Chodzi np. o zapisy, z których wynika, że trzeba wykupić przejazd właśnie u tego pośrednika, a bilet kosztuje zdecydowanie więcej niż u innych przewoźników. W takiej sytuacji to zainteresowany powinien podjąć decyzję, czy przystaje na te warunki, czy też nie.

Agencja zatrudnienia zawiera również z pracodawcą zagranicznym, do którego zamierza kierować osoby do pracy za granicą, pisemną umowę (art. 338 ust. 5 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia) określającą w szczególności:

liczbę miejsc pracy,
okres pracy,
rodzaj oraz warunki pracy, zasady wynagradzania, a także przysługujące osobom podejmującym pracę świadczenia socjalne,
zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między pracownikiem a pracodawcą, w tym stronę pokrywającą koszty dojazdu i powrotu osoby skierowanej do pracy w razie niewywiązania się pracodawcy zagranicznego z warunków umowy oraz tryb dochodzenia związanych z tym roszczeń.

Agencja zatrudnienia prowadzi w formie pisemnej, w postaci papierowej oraz elektronicznej wykaz:

podmiotów, do których są kierowane osoby do pracy za granicą, zawierający w szczególności oznaczenie podmiotu i określenie adresu jego siedziby oraz nazwę państwa pochodzenia podmiotu,
osób kierowanych do pracy za granicą, zawierający imię (imiona) i nazwisko, adres zamieszkania osoby oraz w szczególności oznaczenie podmiotu i określenie adresu siedziby podmiotu, do którego skierowano osobę do pracy za granicą, nazwę państwa pochodzenia podmiotu oraz okresy pracy,

Agencja zatrudnienia jest obowiązana do:

przechowywania umów zawartych zarówno z osobami kierowanymi do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych jak i umów zawartych z tymi pracodawcami przez okres obowiązywania umowy oraz przez 5 lat po upływie tego okresu,
poinformowania na piśmie osobę kierowaną do pracy za granicą o przysługujących jej uprawnieniach, o których mowa w art. 339 ww. ustawy (udokumentowane okresy zatrudnienia, przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego, są zaliczane do okresów pracy w Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie uprawnień pracowniczych),
przestrzegania międzynarodowych umów, porozumień i programów dotyczących zatrudnienia wiążących Rzeczpospolitą Polską oraz obowiązujących w państwie zatrudnienia przepisów o zatrudnieniu oraz przepisów regulujących działalność agencji zatrudnienia.

Za co agencje świadczące usługę pośrednictwa pracy mogą pobierać opłaty?

Zgodnie z art. 338 ust. 3 pkt. 16 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, dozwolone jest pobieranie od osób opłat z tytułu faktycznie poniesionych kosztów związanych ze skierowaniem do pracy za granicą, tj. kosztów poniesionych na: dojazd i powrót osoby skierowanej, wydawanie wizy, badania lekarskie i tłumaczenie dokumentów - pod warunkiem wyszczególnienia tych opłat w umowie zawartej z osobą kierowaną do pracy za granicą. Dozwolone jest również pobieranie opłat z tytułu prowadzonej działalności w zakresie pośrednictwa pracy od pracodawców.

Za co agencje świadczące usługę pośrednictwa pracy nie mogą pobierać opłat?

Od osób kierowanych do pracy za granicą zabronione jest pobieranie przez agencje zatrudnienia przedpłat, kaucji oraz opłat z tytułu wyszukiwania i wskazania pracodawcy zagranicznego, w szczególności: opłat eksploatacyjnych, wynagrodzenia pracowników, opłat z tytułu wynajmu lokalu, wyjazdów pracowników agencji, rekrutacji, usług pocztowo-telekomunikacyjnych, druków, reklamy i ogłoszeń prasowych.

Co robić, gdy okaże się, że warunki pracy (płacy) nie odpowiadają temu, co nam obiecywano?

Jeżeli warunki pracy lub płacy nie są zgodne z zawartymi w umowie cywilnej - osoba taka ma prawo wystąpić z roszczeniami do agencji zatrudnienia lub może dochodzić swoich roszczeń przed sądem powszechnym - występując z powództwa cywilnego.
W przypadku potrzeby uzyskania pomocy przez obywatela polskiego za granicą osoba szukająca informacji lub pomocy powinna zgłosić się do Konsulatu RP. Ewentualnych roszczeń wobec zagranicznego pracodawcy można dochodzić wnosząc sprawę do właściwego Sądu Pracy w danym kraju - jako jedynej instytucji rozstrzygającej spory pomiędzy pracobiorcą i pracodawcą. O pomoc również można się zwrócić do właściwego urzędu pracy lub związków zawodowych.